بررسی تاریخی نهادینه شدن الگوی لیبرالی پیشرفت در اروپای قرن نوزدهم: با تأکید بر توسعۀ فنّاوری

نویسندگان

  • مصطفی تقوی دکترای فلسفه علم؛ استادیار دانشگاه صنعتی شریف
چکیده مقاله:

هدف: در مقاله حاضر سعی شده تا با بررسی تاریخی-اجتماعی فضای اروپای قرون هجدهم و نوزدهم، عوامل توسعه و غلبه الگوی لیبرالی پیشرفت در اروپا و به تبع آن تمام جهان احصا شود و در پی آن پیامدها و آثار آن مورد واکاوی قرار گیرد.روش:این پژوهش مبتنی بر تحلیل­های تاریخی­ای است که در خصوص «پیشرفت» ارائه شده است. در واقع در این مقاله تحلیلی از تحلیل­ها ارائه شده است. در واقع خبرگان بر اساس شواهد تاریخی تحلیل خود از مقوله پیشرفت را ارائه کرده­اند و در این مقاله با بهره­گیری از تحلیل خبرگان، مطالبی استنباط و عرضه شده است.یافته ها:در طول این پژوهش نشان داده می شود که اولاً نفوذ و بسط و گسترش یک نظام اندیشه­ای در جامعه بیش از آنکه وابسته به اندیشه­ها و کتب و آرای متفکرین آن نظام باشد، به بسط اجتماعی و انضمامی آن اندیشه­ها در قالب پدیده‌های تمدنی و اجتماعی از جمله تولیدات اقتصادی، صنعتی، تکنولوژیکی و فرهنگی و اجتماعی وابسته است. ثانیاً بسط و غلبه یک نظام اندیشه­ای به مانند لیبرالیسم در طول چندین قرن بر سراسر جهان، آثار و عواقبی ایجاد نموده است که از بطن هرکدام از این پیامدها، نظام­های حیات فکری-اجتماعی نوینی پدید آمده اند. به نوعی می توان گفت نظام­های حیات اجتماعی در یک فرآیند تکامل یابنده از بسترهای فکری و اجتماعی نظام­های رقیب خود متولد می‌شوند. و ثالثاً در بررسی و مقایسه دو نظام اندیشه­ای و اجتماعی به مانند لیبرالیسم و کمونیسم، باید به اثر اجتماعی و معیارهای بنیادین تفاوت­ها دقت نمود، چه بسا دو نحله اندیشه­ای در ظاهر کاملاً متمایز، از یک مشرب فکری سیراب شوند و در کلان حرکت انسانیت یک مدل از حرکت و پیشرفت را به دو شکل متفاوت بیان کنند.نتیجه گیری:اگر جامعه ما در پسِ انقلاب اسلامی سال 57 به دنبال ایجاد و گسترش نوع جدیدی از حیات اجتماعی و انسانی براساس آموزه‌های وحیانی یا به بیانی ایجاد تمدنی جدید براساس نگرش­های اسلامی است، باید ابتدا نخبگان این حرکت، الگوی غلبه و بسط نظام­­های فکری و اجتماعی را در دوران جدید و معاصر بررسی نمایند و از دل آن مسیرهایی برای توسعه اندیشه­های دینی و اجتماعی کردن آنها در تقابل با تمدن غربی بیابند. در طول این پژوهش چندین مورد از نکات کلی الگوی بسط و غلبه نظام­های فکری استخراج شده است که از آن جمله می توان به لزوم توجه به انضمامی کردن اندیشه­ها، ضرورت توجه به ظرفیت­های تمدن غالب برای استفاده در دوران گذار و توجه به ظرفیت پیامدهای منفی نظام اندیشه ای مقابل اشاره کرد

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

جایگاه عدالت در الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت و الگوی لیبرالی توسعه با تأکید بر آراء امام خامنه‌ای مدظله

عدالت همواره مورد توجه جدی بشر قرار داشته است (تاریخچه)، اما بیشتر در عالم نظر، نه در دنیای عمل و به‌صورت کلی، نه به شکل مقایسه‌ای و تنها در سطوح خرد، آن را جست‌وجو کرده است (پیشینه)؛ ازاین‌رو، نباید تعجب کرد که مقایسه‌ای از عدالت در نگاه لیبرالی و اسلامی بر پایه نگاه امام خامنه‌ایa در الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت، در دسترس نباشد(مسئله)، بنابراین،نوشتار پیش رو  در صدد پاسخ‌گویی به این سؤال است:«ع...

متن کامل

بررسی روندهای توسعه فناوری در ایالات متحده از اواسط قرن نوزدهم میلادی، مبتنی بر نظریه نهادی

در تحقیق پیش رو، با الهام از نظریۀ نهادی، چگونگی تأثیر نهادها را بر روندهای توسعۀ فناوری در ایالات متحده از اواسط قرن نوزدهم بررسی می کنیم. بر اساس تحلیل استنتاجی تاریخچۀ توسعۀ فناوری و تحقیق و توسعۀ شرکت های بزرگ، نشان می دهیم که هر دو عامل قوانین و محدودیت های نهادیِ رسمی و غیررسمی در توسعۀ اولیۀ بازارهای فناوری، رکود آن ها در اوایل قرن بیستم و بازگشت مشروط آن ها در پایان قرن بیستم تأثیر بسزای...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

مفهوم‌شناسی قرارداد اداری با تأکید بر موانع نهادینه شدن آن در ایران

   در نوشتار حاضر مفهوم قرارداد اداری در نظام‌های حقوقی فرانسه، ایران و انگلستان با تأکید بر موانع نهادینه شدن این مفهوم در نظام حقوقی ایران، به بحث گذاشته شده است. در آغاز به بیان قرارداد اداری از دیدگاه صوری پرداخته شده و چنین نتیجه‌گیری شده است که هر سه نظام حقوقی از رویکرد واحدی تبعیت می‌کنند؛ مگر در مورد دادگاه‌های صلاحیت‌دار رسیدگی به پرونده‌های این گونه قراردادها که از این حیث در فرانسه ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 19  شماره 62

صفحات  111- 134

تاریخ انتشار 2015-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023